Công dân toàn cầu

Thế giới hiện giờ đã "phẳng", bạn không thể lãnh đạo một tổ chức tầm cỡ thế giới mà không có tư duy tương xứng

"Làm công dân toàn cầu không có nghĩa là bạn sống nay đây mai đó ở các nước khác nhau, mà là bạn có lối tư duy toàn cầu. Bạn phải mở lòng với người khác và trân trọng ý kiến của họ cũng như tôn trọng sự đa dạng về văn hoá, tôn giáo, chủng tộc, sắc tộc, tư tưởng và các quan niệm. Điều đó rất quan trọng đối với các nhà lãnh đạo tương lai. Họ phải là những gạch nối có sức hút và hiểu được quan điểm của những người không giống họ để sử dụng và thích ứng với những cách thức làm việc khác nhau ở từng quốc gia, từng khu vực trên thế giới. Tiếp nhận sự đa dạng và hoà nhập vào nó, trân trọng sự giàu có của tinh thần nhân văn làm tôi cảm thấy cân bằng hơn, vững tin hơn và trở nên có ảnh hưởng với những người xung quanh hơn. Người ta vẫn đang mua, bán , làm việc với nhau, giữa người và người trên khắp hành tinh này. Vì thế, để làm công dân toàn cầu, bạn phải hiểu rõ từng người và tất cả mọi người"- Ilham Cardi - CEO của Solvay.

Lợi ích của tư duy "công dân toàn cầu"

Các nhà lãnh đạo hiện thân của mô thức tư duy "công dân toàn cầu" là những người có khả năng tư duy toàn cầu, dẫn dắt đội ngũ đa quốc tịch, đa văn hoá và hoạt động khắp thế giới. Họ còn có khả năng truyền đạt ý tưởng và các thông điệp xuyên quốc gia cùng khả năng tìm kiếm và thu hút những người tài giỏi nhất về với đội của mình bất kể họ đến từ đâu. Trong thế giới kết nối ngày càng chặt chẽ và thay đổi nhanh chóng ngày nay, bạn gần như không thể suy nghĩ ở tầm địa phương vùng miền hay thậm chí quốc gia, bạn phải tư duy toàn cầu! Các công ty không còn bắt buộc phải mở mỗi nơi một văn phòng để bước vào một thị trường mới. Thay vào đó, các đội nhóm nhỏ, linh hoạt có thể làm việc từ nhà hay các văn phòng chia sẻ và như thế đã được xem là "hiện diện" ở phần nào đó trên thế giới.

Như đã đề cập trước đây, điều này có nghĩa là hãy tư duy về văn hoá nhiều như tư duy về khoảng cách địa lý. Tất nhiên, việc này rất thiết yếu đối với các lãnh đạo cấp cao, nhưng cũng quan trọng không kém đối với lãnh đạo ở mọi vị trí khác nếu họ muốn phát triển sự nghiệp và vươn đến sự xuất sắc. Một lần nữa tôi muốn dùng hình tượng quân cờ để nói rằng tư duy toàn cầu nghĩa là bạn phải nhìn thấy cả bàn cờ chứ không phải một vài ô cờ và điều đó cũng có nghĩa là bạn có khả năng khai cuộc sáng tạo và chơi bằng nhiều cách khác nhau trước những đối thủ khác nhau.

Quy mô công ty bạn lớn hay nhỏ không quan trọng. Tôi từng làm việc với một đội mười người mà trước đó tôi chưa từng biết ai trong số họ. Họ sống ở nhiều thành phố khác nhau trên nước Mỹ, Serbia, Macedonia và Philippines. Nhờ công nghệ, chúng tôi có thể làm việc với nhau để đạt mục tiêu chung của tổ chức. Bất kể bạn là lãnh đạo mới hay cũ, bạn phải làm việc cùng, giao tiếp, hợp tác và dẫn dắt những người không giống bạn, không suy nghĩ và hành động như bạn, hoặc không tin vào những gì bạn tin tưởng. Nghe có vẻ đáng sợ đối với các nhà lãnh đạo nhỉ? Đối với bạn, đây chính là cơ hội lớn.

Thiếu tư duy toàn cầu có thể khiến bạn trả giá đắt. Còn nhớ nhiều năm trước đây, các nhà lãnh đạo của hãng phim Disney quyết định mở một công viên giải trí ở Paris gọi là Euro Disney. Họ nghĩ rằng những gì đã mang lại thành công vang dội với các công viên giải trí họ tạo lập ở Mỹ sẽ tiếp tục giúp họ thành công tại Pháp. Không may là chuyện không đơn giản như thế! Thứ nhất, đồng tiền dùng ở Paris là đồng Euro, có nghĩa là cái tên của công viên có thể bị hiểu lầm thành "Dollar/ Tiền Disney". Thứ đến, Paris là "kinh đô" ẩm thực thế giới, vốn chỉnh chu, tinh tế, tuyệt hảo từ món ăn cho đến bộ đồ ăn trên bàn, vì thế khách đến chơi công viên cảm thấy bị tự ái khi phải dùng đồ nhựa trong các nhà hàng của Disney. Euro Disney cũng cấm rượu trong vài khu vực trong công viên, trong khi việc ăn trưa kèm chút rượu vang là một phần trong văn hoá người Pháp. Trong hai tháng đầu tiên sau khi khai trương, có 10% nhân viên bỏ việc vì các nhà quản lý đã áp dụng những gì có tác dụng tại Mỹ đối với họ trong làm việc nhóm. Nhiều cuộc đình công sau đó càng làm cho các nhà lãnh đạo bối rối hơn. Toàn bộ hoạt động gần như đổ vỡ và Euro Disney phải vay mượn 175 triệu đô la trong hai năm vận hành đầu tiên chỉ để tồn tại và vượt qua khủng hoảng. Danh sách các sai lầm còn dài nhưng không cần kể hết ra đây. Cuối cùng, công viên được đổi tên thành Disneyland Paris và từ đó họ đã hồi phục.

"Bạn phải có kỹ năng dung hoà được những khác biệt cũng như hoan nghênh những khác biệt đó để có thể tôn trọng các quan điểm và sự đa dạng văn hoá từ khắp nơi trên thế giới. Vì bạn phải đem nhiều người từ những vùng miền khác nhau trên thế giới lại làm việc với nhau, cùng chia sẻ tầm nhìn chung. Nhà lãnh đạo tương lai phải có khả năng nhận ra và thực hiện những điều đó thường xuyên hơn nhiều so với những gì họ đang làm hôm nay. Bạn có thấy kỷ nguyên của chủ nghĩa biệt lập đã đến hồi kết thúc? Nếu bạn không tôn trọng sự thật để chấp nhận rằng nền kinh tế chúng ta hiện nay là nền kinh tế toàn cầu, bạn không thể thành công. Trong tương lai, không có cái gọi là "Công ty Hoa Kỳ", mà chỉ có các công ty toàn cầu hoạt động trên nước Mỹ. Nếu bạn không có sự nhạy cảm về văn hoá để huy động các nguồn lực từ khắp nơi trên thế giới, bạn không thể thành công ở bất kỳ quy mô nào trong tương lai." - Jeff Green - CEO của Trade Desk

Phát triển tư duy "công dân toàn cầu"

Là nhân viên của một công ty toàn cầu hay đi ăn tại một nhà hàng ngoại quốc mới mở gần nhà không giúp bạn trở thành công dân toàn cầu. Điều quan trọng nằm ở mô thức tư duy và hành động của bạn. Hãy hỏi chính mình, bạn làm thế nào nếu ngay bây giờ bạn bị bứt ra khỏi môi trường hay nơi ở hiện tại và đặt vào một nơi khác, hoàn toàn xa lạ đối với bạn? Bạn sẽ mất phương hướng, bối rối và chật vật tồn tại, hay bạn sẵn sàng thích nghi với hoàn cảnh mới và tiếp tục thành công?

Một vài kỹ năng và mô thức tư duy trong quyển sách này sẽ góp phần giúp bạn trở thành một công dân toàn cầu. Ví dụ, tư duy như nhà thám hiểm và thực hành trí tuệ cảm xúc là những công cụ rất hữu hiệu. Tất nhiên có những việc khác bạn có thể làm, nếu điều kiện cho phép, bạn hãy tập lãnh đạo từ những quan điểm khác nhau và cách tốt nhất để thành công là trải nghiệm những quan điểm ấy. Điều đó có nghĩa rằng bạn hãy đi, hãy sống và tận mắt chứng kiến mọi việc từ những phần khác nhau của thế giới, hoà nhập thật sự với những người xung quanh tại nơi bạn đến. Hãy nhớ rằng, giam mình trong bốn bức tường với đầy đủ tiện nghi không bao giờ là ý tưởng hay. Ngoài ra, hãy mạnh dạn dẫn dắt các đội nhóm nếu bạn có thể. Nếu bạn từng là lãnh đạo trong một công ty công nghệ, bạn có thể dẫn dắt đội ngũ trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ không? Nếu bạn từng làm lãnh đạo trong một công ty sản xuất, bạn có khả năng dẫn dắt một đội trong ngành bán lẻ không? Nói ngắn gọn, tôi khuyến khích bạn "xới tung" mọi thứ lên. Việc này đòi hỏi sự can đảm; vì bạn đang rất thành công trong lĩnh vực truyền thống của mình, cớ gì bạn phải thay đổi để rồi nhận lấy hiểm hoạ tiềm tàng? Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo vĩ đại đều không nghĩ vậy. Vì thế, hãy sẵn sàng đối mặt với những sự không thuận lợi và chinh phục chúng để tiến lên.

Nhưng tôi không có ý nói bạn cần phải sống cuộc sống lưu động với chiếc va-li và chu du hàng trăm ngàn dặm khắp thế giới mỗi năm để trở thành nhà lãnh đạo xuất chúng. Không, bạn không nhất thiết phải làm thế! Korn Ferry đã thực hiện một khảo sát với 271 lãnh đạo cấp cao và phát hiện ra rằng bên cạnh các nhiệm vụ công tác nước ngoài, chỉ có hai trải nghiệm liên văn hoá giúp các lãnh đạo này phát triển sự nghiệp: một là kinh nghiệm phát triển tư duy chiến lược và vận hành các hoạt động kinh doanh đa quốc gia, và hai là kinh nghiệm xây dựng mối quan hệ với đội ngũ bao gồm những con người đa dạng về văn hoá. Thực ra, nghiên cứu này cho thấy sống ở một quốc gia khác không phải là yêu cầu bắt buộc để phát triển các kinh nghiệm vận hành công ty đa quốc gia, nhưng thỉnh thoảng đi đến vài nước và thường xuyên làm việc với nhiều người từ khắp nơi trên thế giới sẽ giúp bạn tích luỹ được nhiều kinh nghiệm đáng kể. Có lẽ phát hiện thú vị nhất trong nghiên cứu trên là các nhà lãnh đạo có điều kiện tiếp xúc nhiều nền văn hoá khác nhau đều sở hữu năng lực tư duy gần như hoàn toàn khác với những năng lực tư duy mà họ tự phát triển khi ngồi trong những căn phòng tiện nghi sang trọng ở trụ sở công ty.

Khi bạn nhìn thấy, sống trong và đi đến các phần khác nhau của thế giới, bạn có cơ hội tiếp xúc với những tư tưởng, ý tưởng, kinh nghiệm, văn hoá, quan niệm và những cách thức thực hiện công việc với, cả về mặt cá nhân lẫn nghề nghiệp. Tôi may mắn được đi đến hơn 50 nước để làm việc và du lịch, nhờ vậy mà tôi học được vô số kinh nghiệp quý báu. Có lần tôi bị theo dõi bởi cảnh sát chìm ở Tây Tạng, lần khác tôi có cuộc trò chuyện với một tài xế ở Uganda về văn hoá đại chúng Mỹ, rồi giải quyết vấn đề bè phái nơi công sở trong chuyến thuyết trình ở Sao Paolo, bị lừa mất 100 đô la trên đường phố Berlin, cố gọi món ăn từ một thực đơn không có tiếng anh ở Trung Quốc,... Tất cả những trải nghiệm đó có tốt có xấu, cả cá nhân hay công việc, và chúng thực sự giúp tôi nhìn nhận thế giới theo một lăng kính hoàn toàn khác và mới mẻ. Nếu tổ chức của bạn tạo điều kiện cho bạn có những trải nghiệm này, hãy tận dụng chúng, nhất là khi bạn còn là một nhà lãnh đạo trẻ.

Ngoài ra, bạn cũng nên tích cực tìm kiếm và giao thiệp với những người khác với bạn. Tôi nhấn mạnh từ "tích cực" vì tôi không chỉ nói rằng làm một thành viên trong đội ngũ đa dạng là điều tốt, mà bạn còn phải chủ động tìm kiếm và đòi hỏi điều đó. Bạn không thể vun trồng tư duy công dân toàn cầu bằng việc tập hợp quanh mình những người lớn tuổi, đạo mạo trong những bộ vest đắt tiền. Không có điều đó trên đời này đâu! Vì thế, hãy bước ra ngoài kia tìm kiếm và lập cho mình những đội ngũ đa dạng về thể chất và nhận thức, những con người đến từ các nền văn hoá khác, có năng lực chuyên môn và kỹ năng khác, quan niệm, tôn giáo, thậm chí có xu hướng tình dục khác, và những người không phải lúc nào cũng đồng ý với bạn về những gì bạn nói. Hãy làm tương tự với các mạng lưới quan hệ rộng hơn của bạn, kể cả ngoài công việc. Hãy tự hỏi rằng bạn đã có đủ sự đa dạng bao quanh chưa? Phải có can đảm lắm mới làm được, và cả bạn và tôi đều tin rằng bạn có thể làm được.

Để lại ý kiến của bạn về bài viết này

Tôi rất vui và cũng rất welcome những ý kiến đóng góp của bạn để bài viết được đa chiều hơn.

My phone

+84888111100

My email

daoxuanloc.buh@gmail.com